Aangespoord door het onderzoek van een jonge stagiaire die voor haar studieopdracht enkele proefkonijnen van node had kwam ik op het idee. En als ik proefkonijnen bedoel dan refereer ik nier aan de maat en de vorm van mijn externe gehoorschelpen. De categorie waartoe de meer of minder vrijwillige en ongecompenseerde slachtoffers moesten behoren waren A: gezond en B: jong. En al ben je zo oud als Methusalem en lekt je prostaat als een stukgedraaide roestige kraan – zonder rubbertje - dan nog voelt een man zich geflatteerd als hij door een lieftallige jongedame wordt uitgenodigd voor een onderzoek waaraan men aan zowel A als B moet voldoen. Daarbij vergeet men allicht, dat als men niet in A en B thuis hoort men vanzelf in categorie C rolt. Dat zijn de positieve patiënten en ook daarvan heeft een ijverige onderzoekster natuurlijk nooit genoeg. Afin. Een mens geeft zijn rode inhoud ten beste en krijgt tussen neus en lippen medegedeeld dat de minst jongste gezonde deelnemer reeds hoogbejaard is en met anderhalf been al in het graf staat. Zoiets dringt dan niet tot je door. Je bent tenslotte man, trots, jong en gezond. Kortweg een ezel.

Daarnaast speelde dat ik al elk jaar van plan was om in de zomer met de fiets naar werk te gaan. Dit vrome voornemen resulteerde in drie fietstochten gedurende zes jaar. En dat voor mij. In mijn jonge jaren was de fiets een integraal onderdeel van mijn achterwerk. Waar mijn billen eindigden en het zadel begon was een punt van discussie. Mijn voeten en pedalen waren letterlijk gefuseerd. Daarnaast kon ik niet in mijn ogen wrijven zonder angst om met de handrem aan mijn neus te blijven haken. Vaag meen ik mij te herinneren dat ik op een driewieler geboren ben. Maar goed, dat is lang gelden en passé.

Ik zou en ik moest en ik wilde en zo gezegd, zo gedaan. Ik gooide wat hogere wis- en gokkunde in de strijd om uit te rekenen wanneer ik waar zou arriveren. Flink wat zoetigheid er tegen aan. De banden een oppompbeurt geven. Een laatste schietgebedje, neus in de wind en hop. Ik fietste. Niet te rap dan zou ik ook niet zo snel uitgeput raken en wat reserve overhouden voor de diverse rotklimmetjes waar ons Limburgs landschap schandalig kwistig mee strooit. Drie niet al te grote plasjes water waar ik ooit in het verleden een zeer koude en negatieve ervaring mee had gehad en die zich dicht bij mijn woonplaats aan gene zijde van de Deutsche Reichsgrenze bevinden konden mijn humeur ditmaal niet besmeuren. Mijn blinkend gepoetste velgen des te meer.

Na een schandalig uur.
De tocht was vermoeiend en laaaaaaaaaang, maar Heerlen naderde met elke slappe trap beetje bij beetje. Mijn suikerspiegel was ondertussen licht negatief en mijn adrenalineniveau griezelig laag. Een met een rollater uitgeruste en onvoorzichtig voorbijschuiflende oude oma had ik, als het er op aan kwam, waarschijnlijk niet meer goed kunnen ontwijken. Als ik haar al had willen ontwijken  Als ik haar al had gezien. Mijn hoofd ruste namelijk grotendeels op de koplamp en mijn blik op de naaf van het voorwiel.

Op dit punt en tijd in de geschiedenis van deze memorabele fietstocht passeerde ik toevalligerwijze net ter hoogte van het adres van de stagiaire in kwestie, die geloof het of niet, geheel zonder voorkennis, bezig was haar eigen stalen ros te beklimmen. Ergens vandaan moest energie worden opgetrommeld, om mijn huidige impressie van slap, uitgeput en vermoeid, razendsnel om te toveren in een sportief, krachtig en onvermoeibaar voorkomen. Veel reserves had ik niet meer ter beschikking. Daarom besloot ik de ademhaling, motoriek en de hartslag maar te laten voor wat het was – te weten kritiek – en per direct de gegevensverwerking uit te schakelen en bij de koersbepaling op instinct over te switchen.
Als een pluisje veerde ik overeind, wenkte en begroette haar luchtig, en acteerde als Ko van Dijk in zijn beste dagen. Mijn pose van lichtelijk verveelde fietser die nauwelijks enige uitdaging op deze vlakke heuveltjes kon vinden en die er geen bezwaar in zag om halverwege de middernacht te ontwaken om per draadezel zijn werkgever op te zoeken speelde ik met verve. Voor het gemak vergat ik de sporen van de geleverde inspanning, zoals mijn bleke en getekende gelaat, als van een mummie die al drie dagen geen voortand in een rauw stuk vlees had kunnen zetten. De tot op mijn ingevallen wangen uitpuilende bloeddoorlopen ogenbollen. Het een uur in de wind stinken naar zweet en het onsamenhangende gebrabbel die via de grimas van de mond vertrok met de bedoeling ‘smalltalk’ te bezigen.

Een ongeluk kon niet uitblijven en halverwege de rit gebeurde dan ook het onvermijdelijke. Mijn hele leven heb ik de begrijpelijke neiging om rechts af te slaan al nauwelijks kunnen onderdrukken. Het is de snelste manier om van koers te veranderen. Maar ook de snelste manier om iemand tegen de vlakte te rijden. Vooral als die iemand je nietsvermoedend rechtdoor koersende ‘fietsgenote’ is, die nota bene een half minuutje van te voren nog uitvoerig de te vervolgen route had geopenbaard. Acrobatisch met beide armen zwaaiend stond het arme kind te balanceren op dit kruispunt ‘des accident byciclette’. Met opengesperde ogen van de schrik steunde ik intensief haar lenige capriolen met mijn ogen. Het hielp, ze viel niet. Dit in tegenstelling tot de fiets die luid kletterend het asfalt begroette. Een zucht van opluchting ontsnapte aan het kurkdroge gat dat op de plaats mijn keel zat en maakte plaats voor gestamel. Excuses, schaamte, onbegrip en ongeloof streden om de voorrang, om zich in woorden te vertalen. Dit onnavolgbaar gebreuzel dat de jonge dame, overigens met goed gespeelde geamuseerdheid, over zich heen liet komen, net als het hele voorval zelf, werd plotseling ritmisch verstoord tijdens het vervolg van onze tocht. Tingeltingel, tingelting, ting ting. Een vrolijke en muzikale spaak liet de wereld en mij weten dat haar nieuw verworven vrijheid voorlopig nog niet het einde van het ongelukje betekende.

Dit euvel zou door mij zonder omwegen en kosten worden verholpen, verklaarde ik grootmoedig aan de houdster van het voertuig in kwestie. Ondertussen vroeg ik mij in stilte en grote paniek af: ‘Hoe en wanneer?’ Daarnaast vergrootte een langzaam leeglopende voorband niet alleen de omvang van alle ellende voor mijn nieuwe fietsmaatje maar maakte ook mijn eigen reparatiezorgen een stuk zwaarder. Gelukkig was het doel in zicht. We arriveerden bij het ziekenhuis. Manhaftig nam ik bezit van de fietssleutels om de heldhaftige hersteltaken te kunnen uitvoeren.

Op de afdeling gaf ik buiten adem, aan de mij, om mijn verwilderde uiterlijk vol schrik aanstarende collega’s, snel een korte uitleg van het gebeurde. Het bleek niet moeilijk die goeie ‘blutschen’ van het opnemen van enige vrije uren te overtuigen alsmede enige goede raad te ontfutselen. Namelijk het dichtstbijzijnde adres van een fietsenmaker. Dat bleek niet zo dichtbij als ik had gehoopt. Te weten in de buurt van de brandweerkazerne. Ik groette het gezelschap vals opgelucht, schakelde over op vetverbranding en begaf mij alleszins donkerbruin gestemd richting fietsstalling.

Enige onhandigheid kan mij niet worden ontzegd. Voor de volle duur van vijf minuten probeerde ik wanhopig met de eigen fietssleutels het slot van de stagiaire haar vehikel te forceren. Gelukkig wordt fietsdiefstal hier te lande oogluikend toegestaan. Niemand maakte zich druk om een volwassen vent die een eeuwigheid aan het slot van een damesfiets staat te morrelen. Plots ging het grote licht branden en wist ik de juiste sleutels op te dissen. Tsjak het slot sprong open. De wandeltocht kon beginnen.

Het moet gezegd, het had een leuke fiets kunnen zijn. Een soort van omafiets met een kettingkast omspanning waarop de krant van eergisteren was afgedrukt. Maar het was een kreng want fietsen zijn niet geschikt om langere afstanden mee te wandelen. Door de lekke band en de defecte spaak kon ik er niet op rijden en de tekst was te klein om er onder het lopen wat van te kunnen lezen. Daarnaast zag zelfs een blind uilskuiken dat het ding niet mijn eigendom kon zijn. Terwijl ik dapper door de straten struinde zette ik mijn onschuldigste gezicht op met een uitdrukking van, ‘dit-is-niet-mijn-fiets-maar-ik-breng-hem-effe-snel-weg-voor-reparatie-en-dan-nog-wel-onder-werktijd’
De passanten keken mij verkrampt vrolijk aan met een blik van, ‘kijk-daar-heb-je-weer-zo’n-fietsendief-dus-lach-maar-vriendelijk-want-tegenwoordig-krijg-je-al-voor-minder-op-je-muil.’ Dit toneelstuk duurde totdat ik na een half uurtje dicht in de buurt van de fietsenmaker kwam. Oprechte zorgen over vakantietijd spoelden de zorgen om het gekwetste ego tijdelijk naar de achtergrond. Rond deze tijd was menig zelfstandige namelijk druk bezig zichzelf over de overvolle stranden van deze aardbol te rollen met de bedoeling een stevige zonnebrand op te lopen en een kwallenbeet of twee. Misschien verklaarde dat de afwezigheid van fietsen voor de voordeur van de winkel ietwat verder in de straat. Misschien dat, of, het was nog net geen tien uur en de zaak was misschien nog legaal gesloten.

Aangekomen zag de winkel er potdicht uit. Al zou het nog twee weken lang 10 uur worden, hier zou geen fiets gerepareerd worden, al hing je leven ervan af. De eigenaar was op vakantie. Wat nu. Na enig gevloek en gebrainstorm deed een kleine lumineuze oprisping mijn hersenpan verlichten. Om de hoek, 200 meter links de straat in, was een motorzaak. Wie weet konden ze mij daar helpen. Opnieuw zette ik het onschuldige masker op en ging op pad. Het idee was beter dan verwacht. De Motorzaak was geopend en tegenover de zaak was een fietsenzaak in dezelfde uitstoffering. Hij behoorde waarschijnlijk aan dezelfde eigenaar toe. Alleen die zaak was nog dicht. Onverschillig stapte ik de motorzaak binnen en vroeg de aangeklede wildeman achter de balie naar de openingstijd van de fietsenzaak.
‘September of Oktober’, klonk het neerbuigend.

Een blik op mijn polshorloge vertelde me dat het 10.05u was. Bovendien was het nog ergens in het begin van Augustus. ‘Nee, dat duurt me wat lang. Weet je nog een fietsenmaker in de buurt behalve die vakantieganger om de hoek’, vroeg ik uiterlijk onbewogen maar innerlijk kokend. ‘Willemstraat’, antwoordde ‘harige Harry’ koud. Ik groette schijnbaar dankbaar en vertrok.
Mismoedig kuierde ik met het damesfietsje richting de ‘Eind-van-de-wereld-Willemstaat’. Om een geschikt masker maakte ik me al lang geen zorgen meer. Mijn gedachten waren alleen maar bezig om een fietsenmaker uit de grond te stampen die ergens tussen mij en de Willemstraat zou moeten bestaan maar wiens aanwezigheid ik tot nu steeds had genegeerd. Fietsenmakers in Heerlen zijn blijkbaar dun gezaaid of ik weet ze niet te vinden, moest ik uiteindelijk mismoedig concluderen. ‘Stel dat de zaak in de Willemstraat ook gesloten is’, deze voor al mijn inspanningen zo ondankbare gedachte borrelde plots in mij op. Heftig nagelbijtend aan mijn ene vrije hand bereikte ik tenslotte de zaak. Hoera, hij was geopend. Er waren twee klanten aanwezig. Een oude vrouw stelde haar elektrische fiets ter inspectie voor en ontrok een monteur aan zijn behulpzaamheid jegens mij. De andere klant weerhield de overgebleven verkoper ervan zich eveneens met mij te vermoeien. Hij had een lijst onderdelen nodig, zo lang als mijn rechterarm na een week boodschappen slepen.

Eindelijk was ik aan de beurt. De sceptisch kijkende verkoper was na enige uitleg bereid de reparatie nog dezelfde dag te verrichten. Maar volgens mij vertrouwde hij zaak niet helemaal. Ook hij had al vrij snel ik de gaten dat het formaat van de fiets en dat van de klant niet noodzakelijk compatibel waren. Met achterlating van naam, adres, sofinummer, bankrekening, patiëntennummer, lengte, kleur van de ogen, IQ en schoenmaat besloot de goede man het er toch maar op te wagen. Moe doch voldaan zocht ik naar de snelste bus die mij weer naar het ziekenhuis wilde transporteren. Wat mij betreft had ik er al een stevige werkdag op zitten maar volgens de klok was het pas 10.30u.

Op het werk aangekomen plakte ik er eerst nog een stevige opkalefater pauze tegenaan voordat ik mij op de werkvloer waagde. Tegen het ogenblik dat ik in ‘vorm’ begon te raken en het hele theater uit mijn hoofd had gezet was het tijdstip al haast weer aangebroken om de fiets weer op te halen. Nu ging het verhaal in de omgekeerde volgorde van start. Eerst met de bus en dan bij de fietsenmaker de fiets ophalen. Tot mijn niet geringe opluchting bleek het ding daadwerkelijk gerepareerd. Ontroerd nam ik het ter hand en wandelde ermee terug naar het ziekenhuis. ‘Wandelen’, hoor ik je al ontstelt roepen. Ja, wandelen. Mijn capriolen hadden me de moed doen verliezen om een andere optie dan de veiligste weg terug te kiezen. Niks, mocht er nog stuk gaan aan dit voertuigje, minimaal tot aan het moment waarop ik het aan de blijde eigenaresse zou overhandigen. Maar bij voorkeur nog wat langer. Zeker als ik haar op de weg naar huis zou chaperonneren. Als begeleider had mijn imago dan wel een diepe deuk opgelopen maar mijn reputatie als troubleshooter wilde ik nog even handhaven. Daarnaast was het apparaat niet op mijn lange stelten ingesteld. Ik vreesde tijdens het fietsen spontaan met mijn knieën mezelf de oren van het hoofd af te stompen.